Czym są domeny internetowe? Kompendium wiedzy na 2022 rok

Domeny

Czy bez domen internet mógłby zaistnieć? Oczywiście, że tak. Ale byłby to internet trudny w obsłudze i nieco bezduszny. Moglibyśmy zapisywać sobie adresy IP interesujących nas stron, ale byłoby to tak, jak zwracanie się do najbliższych po numerze PESEL, zamiast po imieniu.

Domeny towarzyszą nam od początku internetu i jak wszystko co jest z nami przez wiele lat – bardzo nam spowszedniały. Od czasów Dot-com Boom domeny nie budzą już takich emocji, a jedynie raz na jakiś czas słyszy się o rekordowych transakcjach w tej branży. Rynek się ucywilizował.

Jednak jeśli coś nam spowszedniało, nie oznacza to od razu, że wiemy jak to działa. Statystyczny Polak posiada 0,6 samochodu i ten sam statystyczny Polak nie ma pojęcia jak to się dzieje, że samochody jeżdżą.

Z domenami jest podobnie – warto wiedzieć, jak system ten wygląda od środka i jakie rządzą nim zasady, by w awaryjnej sytuacji, móc dokonać samodzielnej „naprawy”. Lub po to, by do awaryjnych sytuacji nie dopuścić.

Poradnik przeznaczony jest również dla osób zielonych w temacie – purystów technologicznych proszę więc o przymknięcie oka na pewne uproszczenia.

Na dobry początek: garść ciekawostek

  • Zagnieżdżenie subdomen
    Zastanawiałeś/aś się kiedyś, ile razy możesz zagnieździć subdomenę? Ja nie, ale okazuje się, że system DNS także i tu ma wszystko ustalone: max. 127 poziomów zagnieżdżenia, max. 63 znaki w nazwie subdomeny, max. 255 znaków długości całego adresu. Jeśli więc chcesz stworzyć stronę pod adresem bardz.ale.to.bardzo.dlugi.adres.subdomeny.example.com, to technologia nie stoi na przeszkodzie.
  • Musisz być królową
    Jest niewiele sposobów by zarejestrować kanadyjską domenę (.ca) nie będąc obywatelem Kanady, ani nie posiadając zarejestrowanego tam znaku towarowego. Jednym z nich jest… bycie królową Elżbietą II. Takie są przepisy.
  • ZSRR wciąż żyje … na szczęście tylko w internecie
    Domena .su (Soviet Union) wciąż pozostaje aktywna (ok. 100 000 zarejestrowanych adresów) i wciąż można rejestrować nowe nazwy (koszt ok. €18).
  • Rozszerzenie z 1 zarejestrowaną domeną
    Chyba najmniej popularne z aktywnych rozszerzeń domen: .gb posiada w indeksie… 1 domenę. Strona dra.hmg.gb obecnie nie jest aktywna, ale domena jest zarejestrowana – dla rozszerzenia .gb należącego do Wielkiej Brytanii nie są przyjmowane nowe rejestracje. Państwo używa w zamian rozszerzenia .uk (United Kingdom).

Co to jest domena internetowa?

W dużym skrócie i bez wdawania się w szczegóły: domena to imię, po którym wywoływany jest odpowiedni serwer na którym stoi np. nasza strona www.

nazwadomeny.rozszerzenie np. google.pl

Skąd przeglądarka wie, gdzie skierować ruch dla danej domeny? Informacja ta przechowywana jest na na serwerach systemu DNS (Domain Name System = DNS).

Ponieważ system DNS ma charakter zdecentralizowany – serwery rozproszone są w wielu lokalizacjach – zmiany wprowadzane do systemu nie są widoczne od razu. Dlatego właśnie, np. po zakupie domeny, albo przy zmianie serwera, mija z reguły kilkanaście godzin, zanim domena stanie się widoczna w pożądanej lokalizacji.

Domeny kupuje się u rejestratorów domen na okres min. 1 roku. Co roku obowiązuje opłata za przedłużenie domeny; ceny tych usług różnią się pomiędzy rejestratorami, ale z reguły są to niewielkie kwoty (kilkadziesiąt złotych rocznie).kolejnym typem

W dalszej części artykułu oczywiście rozwijam te tematy, tyle tytułem wstępu.

Domeny najwyższego poziomu (TLD)

Domena najwyższego poziomu jest tym, co znajduje się po ostatniej kropce w nazwie domeny, np.

Dla domena.pl domena najwyższego poziomu to pl

Dla domena.co.uk domena najwyższego poziomu to uk

Generalnie, domeny najwyższego poziomu można umownie podzielić na:

  • generyczne – gTLD (w tym także sponsorowane)
  • krajowe (ccTLD)
  • pozostałe (te również opisuję poniżej)

Jeśli jakieś rozszerzenie domeny szczególnie Cię interesuje (np. zastanawiasz się czy do rejestracji należy spełnić jakieś wymagania), to pod koniec tego artykuły przybliżam historię i szczegóły wybranych rozszerzeń.

Domeny krajowe (ccTLD – country code top level domain)

Tu sprawa jest dość prosta – rozszerzeniem domeny jest kod danego kraju w standardzie ISO 3166-1 alpha-2.

ISO Europa
Państwa europejskie z przysługującymi im kodami ISO Autor: Júlio Reis, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.en

Czyli poszczególnym krajom przysługują odpowiednie domeny, np,:

  • .pl = Polska
  • .cz = Czechy
  • .au = Australia
  • .cn = Chiny
  • itd.

Znane mi wyjątki od tej reguły są co najmniej 4:

  • .su – pozostałość po ZSRR (Soviet Union) – rozszerzenie wciąż aktywne
  • .eu – domena europejska, której bliżej nie trzeba przedstawiać
  • .ac – Wyspa Wniebowstąpienia, która nie posiada swojego kodu w systemie ISO 3166-1
  • .uk – planowane przejście na przynależną Wielkiej Brytanii końcówkę .gb nigdy się nie odbyło – zarejestrowano w niej tylko 1 domenę.

Poszczególne kraje sporadycznie wprowadzają różne obostrzenia przy rejestracji domen krajowych. Przykładowo, w Kanadzie domeny mogą rejestrować tylko obywatele Kanady, lub rezydenci posiadający zarejestrowany tam znak towarowy. Wyjątek stanowią członkowie pierwotnych ludów z północy, a także… Elżbieta II, jako oficjalny monarcha Kanady.

Wiele domen krajowych zakończyło swój żywot, z reguły wraz z państwami do których przynależały: .cs (Czechosłowacja), .zr (Zair), .dd (NRD), .yu (Jugosławia).

Wiele domen krajowych, szczególnie tych z mniej rozwiniętym światkiem internetowym, wykorzystywanych jest do tworzenia dwuznacznych bądź zabawnych domen. Prym wiodą tu .to (Tonga), .me (Czarnogóra), ale także te popularne: .be (Belgia – youtu.be), .us (USA – del.icio.us).

Domeny gTLD: funkcjonalne domeny generyczne

Rdzeń tego typu domen stanowią internetowe klasyki:

  • .com
  • .info
  • .net
  • .org

Służą one (w teorii) identyfikowaniu stron odpowiednio: komercyjnych, informacyjnych, o tematyce sieciowej i stron organizacji. W praktyce ich rejestracja i tematyka stron jest zupełnie dowolna.

Do najważniejszych domen generycznych zalicza się również:

  • .biz
  • .name
  • .pro

W przypadku tej grupy starano się, w mniejszy bądź większy sposób, wprowadzić w jakimś stopniu weryfikację tematyki, jednak z reguły starania te spełzały na niczym.

Historycznie, do podstawowej grupy domen generycznych należały także inne, powstałe u zarania internetu:

  • .edu (serwisy edukacyjne)
  • .gov (instytucje rządowe)
  • .int (organizacje międzynarodowe)

Sytuacja zaczęła się komplikować na początku XXI wieku, kiedy to ICANN (Internetowa Korporacja ds. Nadanych Nazw i Numerów) zaczęła wprowadzać do obrotu coraz to nowsze rozszerzenia, takie jak .asia, .mobi, .travel. Powstawanie nowych nazw było regularne, choć wciąż obarczone wieloma ograniczeniami.

W 2012 roku ICANN rozpoczął przyjmowanie wniosków o nadanie nowych nazw domen (gTLD) od prywatnych firm, organizacji i instytucji. Koszt samego aplikowania wyniosił 185 000 dolarów.

Wynikiem tych działań jest masowo przybywająca liczba nowych rozszerzeń, powstałych w celach typowo komercyjnych lub prestiżowych – instytucja aplikująca o dane rozszerzenie może bowiem niemal dowolnie ustalać zasady rejestracji domeny oraz cenę rejestracji.

Nowe rozszerzenia (w tym także sTLD – sponsorowane nazwy domen)

Tak narodził się nowy typ domen, czyli sponsored top level domains.

Pod koniec 2018 roku program New gTLD obejmował ponad 1900 aplikacji i aż ponad 1200 nowych domen wdrożonych i istniejących już w internecie.

Rejestrując domenę, możemy poszukać także czegoś poza .pl i .com – jest w czym wybierać.

Jednym z najpopularniejszych rozszerzeń podczas startu programu było .guru, a także .xyz (takie rozszerzenie wybrało Google dla swojej strony korporacyjnej, a także Audytorium – na tej stronie właśnie przebywasz 🙂 ).

Obecny Top 20 nowych rozszerzeń (wg ilości zarejestrowanych nazw) wygląda tak:

Top 20 nowych domen
Źródło: namestat.org

GeoTLD – domeny geograficzne

Rodzajem domen, leżącym gdzieś pomiędzy domenami krajowymi a sponsorowanymi są domeny geograficzne. Część z nich to domeny powstałe z inicjatywy organizacji non-profit, niektóre z nich są czysto komercyjne.

Domeny te obejmują między innymi:

  • nazwy miast, np. .london, .wien, .stockholm, .amsterdam, .rio
  • regiony, np. .alsace, .bayern
  • nazwy regionów i grup etnicznych, np. .catalonia
  • wyspy i krainy georgraficzne, np. .corsica
  • kontynenty i duże regiony geograficzne, np. .africa, .lat (Ameryka Łacińska)
  • nazwy w lokalnych alfabetach np. .москва (Moskwa), .ابوظبي  (Abu Dhabi)
  • a nawet żartobliwe określenia ludności, np. .kiwi na określenie Nowozelandczyków

Inne rodzaje domen

Większość z nich to domeny zarezerwowane dla określonych grup i z reguły niedostępne do rejestracji.

  • .arpa – domena do obsługi infrastrukturalnej sieci
  • .test i inne domeny zarezerwowane w celach testowych (example, invalid, localhost) – ich rejestracja jest niemożliwa, aby nie powodować konfliktów programistycznych i przy testowaniu oprogramowania

Zobacz także

Domeny funkcjonalne, regionalne i inne

Kolejnym typem domen, są domeny funkcjonalne, regionalne i inne, nie spełniające kryterium domeny najwyższego poziomu. Niespełniające, ponieważ zwykle składają się z co najmniej dwóch członów, np. nazwadomeny.augustow.pl.

Przykłady domen regionalnych:

  • .bialystok.pl
  • .warszawa.pl
  • .podhale.pl

Przykłady domen funkcjonalnych:

  • .sklep.pl
  • .sex.pl
  • .pc.pl

Czy warto używać domen funkcjonalnych i regionalnych?

Nie. Domeny regionalne i fukncjonalne to z punktu widzenia UX problem – być może nie olbrzymi problem, ale jednak. Pomijając fakt, że kolejna kropka do wpisania nie ułatwia zapamiętania i wpisywania adresu, to domeny trzeciego poziomu (a takimi są domeny regionalne i funkcjonalne) wyglądają z reguły kiepsko wizerunkowo.

Dla SEO nie ma to większego znaczenia – Google rozpoznaje np. domenę nazwa.tourism.pl jako oddzielną domenę, nie subdomenę w domenie tourism.pl

Zobacz także:

oficjalna lista polskich domen regionalnych

oficjalna lista polskich domen funkcjonalnych

Różnice między domenami najwyższego poziomu a funkcjonalnymi i regionalnymi

Z punktu widzenia technologicznego, po stronie odbiorcy nie istnieje różnica pomiędzy xxx.pl a yyy.sklep.pl.  Obie domeny są pełnoprawnymi adresami wskazującymi konkretne miejsce w sieci.

Wpływ rodzaju domeny na SEO również jest tylko pośredni. Bezpośrednio, dla robota Google nie ma to większego znaczenia.

Różnice są czysto formalne:

  • domena funkcjonalna lub regionalna może (choć nie musi) w pewnych wypadkach wpływać negatywnie na wizerunek marki (niektórzy odbierają ją za bardziej „amatorską”)
  • kolejny człon w nazwie domeny to dłuższy czas wpisywania w oknie przeglądarki i obniżona wygoda użytkownika
  • domeny funkcjonalne i regionalne są z reguły znacznie tańsze, przez co bywają łakomym kąskiem dla wszelkiej maści spamerów; to również wpływa na kiepski odbiór takich domen przez internautów
  • z drugiej strony niektóre z domen funkcjonalnych i regionalnych mogą wpływać pozytywnie na prestiż strony (np. .edu.pl), lub ułatwić identyfikację serwisów lokalnych (np. bialowieza.pl)

Czym jest subdomena?

Subdomena to domena, która jest częścią innej domeny.

Tyle definicji. W praktyce subdomena to np.:

pl.wikipedia.org
subdomena.domena.pl

Posiadając dowolną domenę możemy stworzyć  (z reguły) dowolną ilość subdomen i wykorzystać je w dowolny sposób.

Czyli np. posiadając domenę audytorium.xyz możemy stworzyć np. subdomenę nasza-subdomena.audytorium.xyz i używać jej jako pełnoprawnego adresu z dowolną zawartością.

Najpopularniejszym serwisem w internecie, operującym na adresach w subdomenach jest Wikipedia, która używa jej do rozróżniania wersji językowych.

 

Wikipedia

Subdomeny Wikipedii uporządkowane są wg przynależnych danemu językowi kodów ISO 639-1 i ISO 639-3, np. polska Wikipedia to pl.wikipedia.org, ext.wikipedia.org to język estremadurski, cu.wikipedua.org to encyklopedia w języku staro-cerkiewno-słowiańskim itd.

Polecam ten artykuł na Wikipedii, prezentujący ponad 300 wersji językowych Wikipedii – można sobie tam uświadomić, o jak wielu żywych językach nie miało się pojęcia 😉

Oprócz wyodrębniania wersji językowych, subdomena może być wykorzystywana właściwie do wszystkiego:

  • wyodrębnianie rynków (np. w przypadku międzynarodowych korporacji: polska.korporacja.com)
  • tworzenie wersji deweloperskich i testowych (np. dev.domena.pl)
  • rozróżnianie poszczególnych serwerów z danymi (np. mysql.domena.pl i mail.domena.pl)
  • personalizacja i możliwość tworzenia własnych subserwisów (np. piotr.blog.pl)
  • serwowanie grafik lub innych plików z innego serwera (np. cdn.domena.pl)
  • wiele, wiele, wiele innych

Warto wiedzieć o subdomenach:

  • po utworzeniu subdomeny nie musimy czekać na jej propagację; powinna działać od razu
  • subdomena może wskazywać np. folder na naszym serwerze, ale równie dobrze może być zupełnie odrębnym serwisem w innej lokalizacji
  • teoretycznie, przedrostek www. również jest subdomeną; nic nie stoi na przeszkodzie by pod adresami www.domena.pl domena.pl funkcjonowały dwie różne strony

Subdomeny a SEO

Bardzo często pojawia się pytanie o subdomeny w aspekcie SEO.

Przykład
Sklep internetowy planuje otworzyć bloga z treścią związaną ze sklepem.

Pytanie
Czy lepiej zrobić to w subfolderze (sklep.pl/blog) czy założyć dla bloga subdomenę (blog.sklep.pl)?

Opowiedź w 99% przypadków brzmi: subfolder.

Subdomena, choć wydaje się rozwiązaniem wygodniejszym, stworzy nam odrębny serwis, który Google tylko częściowo powiąże z domeną główną.

W oczach Google będziemy mieli więc 2 odrębne serwisy do wypozycjonowania. Rozwiązanie nieco nieekonomiczne, nieprawdaż?

Nawet jeśli nie planujemy kampanii SEO, to możemy mimochodem (np. dzięki dobrej treści) pozyskać nieco linków, które w przypadku bloga w subdomenie zamiast naszego sklepu, wzmacniałyby subdomenę.

Czym jest transfer domeny?

Kiedy zachodzi konieczność zmiany rejestratora domeny (czyli miejsca, w którym zakupiliśmy domenę), nic nie powinno stać na przeszkodzie*.

Transfer domeny to nic innego, jak przeniesienie jej do innego usługodawcy.

* Nie powinno, ale często stoi, jeśli nierozważnie zarejestrowaliśmy ją u pewnego rejestratora, którego nazwy tu nie wymienię, ze względu na obawę przed tak chętnie rozsyłanymi przezeń pozwami. Ale po kolei.

Domena internetowa nie jest przypisana na stałe ani do abonenta, ani do rejestratora. Jeśli chcemy zmienić abonenta – piszę o tym poniżej (cesja domeny). Jeśli tego drugiego, czyli rejestratora, to potrzebujemy tylko kodu Auth Info i odrobiny cierpliwości.

Ile trwa transfer?

Długość trwania transferu, podobnie jak np. długość realizacji zamówienia w sklepie internetowym, zależny jest od kilku czynników. Teoretycznie może to być nawet kilka minut, ale jest kilka etapów, na których mogą wystąpić opóźnienia.

  1. Wydanie kodu autoryzacyjnego – o możliwych opóźnieniach z kodem piszę poniżej. Teoretycznie rejestrator ma na to 5 dni, u niektórych odbywa się to automatycznie po kliknięciu.
  2. Zainicjowanie transferu – nowy rejestrator, do którego wytransferujemy domenę musi ów transfer zainicjować po otrzymaniu kodu. Teoretycznie powinno się to dziać automatycznie, ale zależy to od konkretnego rejestratora.
  3. Zakończenie transferu – po kliknięciu linku w mailu potwierdzającym transfer, proces zostaje zakończony.

Należy jednak pamiętać, że nawet po zakończeniu transferu, domena może nie działać od razu. Jeśli oprócz rejestratora domeny zmieniasz także serwer, potrzebne będzie jeszcze od kilku do 48 godzin na rozpropagowanie nowych wpisów w sieci DNS.

Kod authinfo

Kod Auth Info (znany też jako authinfo, EPP code, authcode lub transfer secret) to unikalny ciąg znaków generowany dla domeny. Służy do potwierdzenia wniosku o przeniesienie do innego rejestratora. Takie drobne zabezpieczenie, przed wytransferowaniem domeny przez osobę nieupoważnioną.

Kod ten otrzymujemy od obecnego rejestratora i wpisujemy po zainicjowaniu transferu u rejestratora do którego chcemy przenieść domenę.

Rejestrator ma obowiązek wydać kod w ciągu 5 dni od daty żądania.

Większość rejestratorów nie stwarza tu żadnych utrudnień i kod można wygenerować w ułamku sekundy bezpośrednio w panelu. Są jednak na naszym rynku takie gwiazdy IT, które w trzeciej dekadzie XXI wieku kod potwierdzający transfer domeny internetowej wysyłają… listownie. Oczywiście po to, by zniechęcić użytkownika do transferu.

Warto wiedzieć

  • kod authinfo nie może być wydany dla domeny .pl jeśli ważność domeny upływa za mniej niż 6 dni – wtedy niestety musimy ją najpierw przedłużyć
  • kod authinfo musi być wydany nawet jeśli zalegamy z płatnością
  • dla domen .eu kod authinfo nie jest potrzebny – wsytarczy kliknąć w link potwierdzający w e-mailu
  • wielu rejestratorów włącza domyślnie tzw. transfer lock – czyli blokadę transferu; wystarczy odblokować tę funkcję w panelu, aby uzyskać kod

Koszt transferu domeny

W większości przypadków transfer domeny jest darmowy. Ale zapłacić i tak trzeba 🙂

Dzieje się tak, ponieważ przy transferze domena jest przedłużana na kolejny rok i to ten koszt ponosimy.

Kto robi problemy z authinfo?

Jak już wspomniałem, nie widzi mi się spędzanie długich godzin w prokuraturze na zeznaniach, dlatego nie wymieniam nazwy rejestratora, który jest kompletnie nieuczciwy w kwestii transferów. Szczególnie zadziwiające, że to jedna z największych polskich firm w tej branży.

Sam fakt wysyłania kodów authinfo listem poleconym jest wystarczająco kuriozalny. Ale jakby tego było za mało, wysyłane kody są bardzo często… błędne (!).  Wiąże się to z koniecznością zamawiania kolejnego, bardzo przedłuża procedurę i jest po prostu nieetyczne.

I nie, nie jest to teoria spiskowa; setki opinii w internecie, a także osobiste doświadczenie piszącego te słowa każą twierdzić, że to nagminna praktyka.

Łatwo jednak ustrzec się przed tego typu oszustami. Jeśli rejestrator oferuje domenę za zero złotych, lub poniżej własnych kosztów, istnieje duża szansa, że będzie chciał tę stratę odbić sobie w przyszłych latach i utrudni wytransferowanie domeny. Sprawdzajmy regulaminy, a szczególnie koszt przedłużenia domeny, który może się okazać bardzo zaskakujący.

Co to jest cesja domeny?

Cesja domeny to nic innego jak przeniesienie praw do domeny na inną osobę lub podmiot. Dotyczy to przede wszystkim przypadków handlu domenami, ale nie tylko. Często do formalnej cesji dochodzi, w przypadku zmiany statusu firmy (np. zmiana formy działalności, nazwy spółki itd.), bądź przy znaczącej zmianie danych abonenta (np. zmiana REGON-u osoby prowadzącej działalność gospodarczą.

Cesja jest z reguły prostą czynnością dokonywaną w 100% online. W niektórych przypadkach wymaga formy pisemnej, szczególnie w wypadkach, gdy obecny abonent nie ma dostępu do skrzynki e-mail, na którą zarejestrowana jest domena.

Co to jest opcja na domenę?

Opcja na domenę to usługa, która nie ma charakteru globalnego, tzn. nie występuje dla wszystkich rozszerzeń. Na szczęście dla domen .pl możemy nabywać opcje.

Ze względu na bardziej lokalny zasięg tej usługi, nazewnictwo tej usługi bardzo się różni. Od domain option, przez domain future aż po bardzo mylący back-order*.

*Ostatnia nazwa jest szczególnie myląca, bo stosuje się ją zwykle dla rynków, które nie oferują opcji; pod nazwą tą kryje się z reguły usługa zwykłego przechwycenia domeny sprzedawana na zasadach opcji.

Na rynku domen .pl opcja na domenę ma bardzo proste i jasne zasady. U dowolnego rejestratora oferującego tę usługę wykupujemy na 3 lata prawo do pierwokupu interesującej nas domeny. Jeśli poprzedni abonent jej nie opłaci, lub z jakichkolwiek powodów ją porzuci, mamy wtedy (po upłynięciu okresu wygasania) jako właściciele opcji prawo do jej zarejestrowania.

Dopiero, kiedy zrezygnujemy z tego prawa (ale po co mielibyśmy rezygnować, skoro specjalnie po to wykupiliśmy opcję? 🙂 ), domena wraca do puli na rynek wtórny.

Opcje opłaca się i przedłuża tak samo jak domeny, z tym, że w przypadku domen polskich minimalny okres wykupu to 3 lata, a nie rok, jak w przypadku domen.

Koszt takiej usługi oczywiście różni się u poszczególnych rejestratorów, ale w przybliżeniu jest porównywalny z kosztem rejestracji domeny.

Organizacje związane z domenami internetowymi

Pieczę nad systemem domen internetowych sprawuje kilka organizacji, przybliżamy te które znać wypada:

ICANN – Internet Corporation for Assigned Names and Numbers

Logo ICANN

Internetowa Korporacja ds. Nadanych Nazw i Numerów. Nazwa trochę jak z Monty Pythona, ale organizacja ta jest znacznie przydatniejsza niż Ministerstwo Dziwnych Kroków.

Korporacja to organizacja non-profit, która krótko mówiąc, pilnuje by wszystko grało w tematyce nazw, numerów IP, domen itd. Sprawuje opiekę techniczną nad internetami.

To także oni odpowiedzialni są za tworzenie nowych rozszerzeń domen.

IANA – Internet Assigned Numbers Authority

Logo IANA Część organizacji ICANN, wyłoniona z IETF, działająca w celu uporządkowania alokacji nazw w sieci.

IANA m.in. deleguje numery IP do regionalnych rejestrów, a także administruje danymi w root nameservers, czyli na szczycie hierarchii systemu DNS.

NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa)

NASK to polski instytut badawczy, wywodzący się ze struktur Uniwersytetu Warszawskiego. To właśnie tam, w 1992 roku nawiązano pierwsze połączenie internetowe z Polski.

Oprócz wielu innych funkcji, NASK pełni obecnie rolę rejestratora domen .pl.

Mimo pewnych kontrowersji związanych z tą instytucją, jej pracę należy ocenić pozytywnie – jako jeden z pierwszych rejestrów, wprowadził możliwość rejestracji domen ze znakami narodowymi (w tym wypadku z polskimi znakami alfabetu), wprowadził sąd polubowny ds. domen, a także usługi „opcji na domenę” oraz „domain tasting”.

Inne organizacje

  • Internet Society (ISOC) – nieformalny reprezentant internautów w organizacjach rządowych
  • IETF (Internet Engineering Task Force) – organizacja zrzeszająca wolontariuszy zajmujących się standardami internetowymi, bez formalnej władzy, jednak z dużym wpływem na tworzenie internetowych standardów technologicznych

Cykl życia domeny .pl

Domena .pl, jak każdy rejestr, ma swoje własne zasady, terminy i warunki, które warto znać.

Zaczynając od początku:

  • rezerwacja domeny – następuje w momencie rozpoczęcia rejestracji. Domena jest rezerwowana na 14 dni – jest to zabezpieczenie przed sytuacją, w której 2 osoby w tym samym momencie chcą zarejestrować domenę.
  • book blocked – domena przechodzi w status book blocked jeśli po 14 dniach rezerwacji nie została opłacona. Można ją bezproblemowo zarejestrować, ale przez najbliższe 90 dni nie można jej rezerwować.
    z dn. 8 stycznia 2020 roku NASK wycofał możliwość 14-dniowej rezerwacji domen upraszczając tym samym cykl życia domeny .pl
  • domena zarejestrowana – jeśli domena została poprawnie opłacona (jednorazowo na min. 1 rok, max. 10 lat).  Z taką domeną mogą wydarzyć się 3 rzeczy: usunięcie, wygasanie, lub przedłużenie
  • usunięcie – kiedy np. zdecydujemy się zlikwidować domenę – przechodzi ona w status delete blocked i po 5 dniach wraca do puli wolnych domen
  • wygasanie – jeśli nie opłacimy domeny na kolejny okres rozliczeniowy, przez 30 dni będzie ona wygasać (status blocked). W tym czasie domena nie działa, ale wciąż możemy ją opłacić a później nadal z niej korzystać.
  • przedłużenie – odnowienie domeny polega na opłaceniu jej na kolejny okres rozliczeniowy (max. 11 lat)

Najdroższe domeny w historii

Choć największą sensację zwykle robią głośne sprzedaże z kategorii erotyczno-pornograficznej, daleko im do najwyższych kwot sprzedaży w historii handlu domenami:

Część poradnikowa

Jak sprawdzić kto jest właścicielem domeny?

To proste. Dla domen .pl NASK udostępnia proste narzędzie WHOIS.

Po zmianach w przepisach o ochronie danych osobowych (RODO) kwestia sprawdzenia właściciela domeny nieco się skomplikowała.

Obecnie przepisy te są różne dla różnych rejestrów, ale ogólne zasady są następujące:

  • dla domen .pl dane abonenta są ukryte niezależnie od wyrażonej przez niego zgody
  • dla domen .eu dane abonenta są ukryte, widoczny jest tylko e-mail kontaktowy
  • większość domen globalnych większość danych została ukryta; niektóre rejestry wciąż pokazują skróconą nazwę, e-mail, a w przypadku firm – również nazwę i adres.

Jak podpiąć domenę do hostingu?

Dla standardowych rozwiązań sprawa jest prosta: Twój hostingodawca dostarcza Ci adres nameservers. Mają one zwykle postać:

ns1.hostingodawca.pl

ns2.hostingodawca.pl

Podczas rejestracji domeny podajesz te adresy w polu nameservers i po stronie domeny sprawa załatwiona. Pozostaje jedynie dodać domenę w panelu hostingu.

Tu również zwykle jest to działanie intuicyjne, ale w każdym hostingu wygląda ciut inaczej. W polskojęzycznych hostingach sprawa jest prosta („Dodaj domenę„, „Dodaj stronę„). Po angielsku szukaj opcji w rodzaju „Add domain” lub Addon domain„.

Pamiętaj jednak, że wprowadzone zmiany nie zadziałają od razu. Ze względu na propagację DNS, strona może zacząć działać po chwili, po kilku godzinach, a nawet 2 dniach. Nie ma w tym nic dziwnego.

Jednocześnie może dojść do sytuacji, w której na Twoim komputerze strona wciąż nie będzie działać, a np. na smartfonie małżonka już tak. To również sytuacja normalna i nie ma się czym przejmować.

Propagacja domeny (flush dns)

Jeśli propagacja domeny (patrz wyżej) trwa długo, a Ty wyjątkowo się niecierpliwisz, możesz spróbować nieco przyspieszyć ten proces.

Jeśli pracujesz na systemie Windows, możesz spróbować odświeżyć cache DNS na swoim komputerze:

  • wyczyść cookies i pamięć podręczną przeglądarki
  • uruchom wiersz poleceń Windows (np. Win+R)
  • wpisz 'cmd’

W wierszu poleceń wpisz komendę:

ipconfig /flushdns

Jeśli to nic nie da – cierpliwości. Serwey DNS potrzebują czasu na rozpropagowanie informacji o zmianie w systemie domen.

Jak sprawdzić adres IP domeny?

Istnieje mnóstwo narzędzi do sprawdzania IP przyporządkowanego domenie, jak np. IP Checker.

Przydatne jest również sprawdzanie reverse IP, pomocne w sprawdzaniu, czy nasza domena nie znajduje się w internecie w złym sąsiedztwie. Sprawdza ono IP naszej domeny i pokazuje inne domeny operujące pod tym samym numerem.

Czym jest domaining?

Domaining to działalność polegająca na zarobkowym (rzadziej hobbystycznym) handlu bądź kolekcjonowaniu domen internetowych.

Zdobywanie i handel wartościowymi domenami mogą być bardzo dochodowe – najsłynniejsi domainerzy na świecie posiadają w swoim portfolio domeny warte w sumie wiele setek milionów dolarów.

Więcej o handlu domenami piszę w tym poście.

Czy warto kupić domenę z polskimi znakami?

Choć jest to możliwe, umieszczanie polskich znaków w nazwie domeny prawie nigdy nie jest dobrym pomysłem. Badania wskazują, że mimo iż możliwość ta istnieje już od niemal 2 dekad, świadomość użytkowników i ich chęć do użycia polskich znaków wciąż jest bardzo niska.

Jeśli nazwa naszej firmy zawiera polskie znaki (np. sklep mięsny), wykupienie domeny z polskim znakiem sklepmięsny.pl ma sens tylko w celu stworzenia automatycznego przekierowania na wersję bez polskich znaków: sklepmięsny.plsklepmiesny.pl

Czym jest przechwytywanie domen?

Przechwytywanie domen to proces przejmowania domeny, po jej nieopłaceniu i wygaśnięciu przez poprzedniego użytkownika. W przypadku domen wartościowych (np. z dużym ruchem) zwykle na przechwycenie domeny chętnych jest bardzo wielu. W momencie wygaśnięcia domeny (z dokładnością do sekundy) i uwolnieniu jej do ponownej rejestracji, dziesiątki osób starają się ją zarejestrować – osoba której się to uda staje się jej pełnoprawnym właścicielem (czyli „przechwytuje” domenę).

Darmowe domeny

Niektóre rejestry udostępniają swoje domeny za darmo (np. .tk – domena krajowa Tokelau). Jednak ze względu na swoją darmowość, padają często łupem spamerów i ich postrzeganie wśród internautów nie jest najlepsze.

Domain hacks

Domain hack to wbrew pozorom nie proceder włamywania się na stronę internetową. Nazywa się tak domeny, które zawierają w sobie jakąś semantyczną sztuczkę, np. domena tworzy sensowną nazwę dopiero w połączeniu z rozszerzeniem. Przykładów jest wiele:

  • del.icio.us
  • blo.gs
  • sci.fi
  • zrobie.to
  • youtu.be

Chcesz wiedzieć więcej?

Domeny to temat-rzeka. Jeśli chcesz wiedzieć więcej, napisz do nas, a z przyjemnością uzupełnię ten artykuł o kolejne zagadnienia.

2 thoughts on “Czym są domeny internetowe? Kompendium wiedzy na 2022 rok

    • Piotr Samojło says:

      Subdomen się nie rejestruje. Jeśli chcesz stworzyć subdomenę, to zazwyczaj robisz to w panelu hostingu, na którym masz podpiętą domenę.

      Jeśli natomiast chcesz udostępniać innym możliwość zakładania subdomen w Twojej domenie, to tu rozwiązań jest mnóstwo i wszystko zależy od technologii w jakiej chcesz to zrobić.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *